15-6-2017

Blog: Geert Laugs - 15 juni 2017 

De controverse over de komst van een megastal voor maar liefst 18.000 varkens in Nijnsel (bij Sint Oedenrode) loopt hoog op. 13 juli beslist de gemeenteraad over de komst van een stal die niemand wil.

Inderdaad, behalve de eigenaar en de éne arbeidskracht die deze veefabriek zal runnen lijkt niemand deze stal te willen. Allereerst de provincie Brabant. Provinciale bestuurders worden al jaren geconfronteerd met de gevolgen van enorme hoeveelheid varkens, koeien, kippen en geiten in deze provincie, die zich inmiddels ontwikkeld heeft tot hét vee-industrieterrein van Nederland. Het provinciebestuur maakt nieuwvestiging van veebedrijven daarom heel moeilijk en heeft er bij de gemeente Meierijstad, waar de nieuwe stal onder valt, op aangedrongen niet akkoord te gaan. Uiteraard maken ook de omwonenden bezwaar. Zij leven in een gebied van een kleine 7 vierkante kilometer waar straks, als alle plannen doorgaan, maar liefst 130.000 varkens zullen leven te midden van nog eens meer dan 260.000 andere landbouwdieren. Hun zorgen betreffen stank, gezondheidsrisico’s en waardedaling van huizen en bedrijven. Ze staan daarin niet alleen en kunnen zich beroepen op cijfers, rapporten en aanbevelingen van onder andere de GGD. Maar ook buiten de directe omgeving maken velen zich grote zorgen over de stal die niemand wil. Binnen amper 5 dagen tekenden al meer dan 10.000 mensen uit Brabant en ver daarbuiten een online petitie, opgezet door Compassion in World Farming. De schadelijke gevolgen van zo’n megastal reiken namelijk veel verder dan de inwoners en de grenzen van de gemeente Meierijstad.

16.000 keer het zwembad van Meierijstad vullen

Denk maar aan de 18.000 varkens die hier het grootste deel van hun korte leven zullen doorbrengen. Zij zitten altijd binnen, dicht op elkaar boven hun eigen uitwerpselen. In de kale hokken heeft elk varken maximaal 1 vierkante meter bewegingsruimte. En dan is er natuurlijk de vervuiling van lucht en bodem en het beslag dat de vee-industrie legt op natuurlijke grondstoffen. Een stal met 18.000 vleesvarkens produceert jaarlijks zo’n 18 miljoen kilo mest en verbruikt ruim 12 miljard liter water wereldwijd. Met dit water kun je ruim 4800 Olympische zwembaden vullen – of 16.000 keer het zwembad van Meierijstad. Ook de bijdrage aan de opwarming van de aarde blijft niet beperkt tot Meierijstad of Brabant. Als dat wel het geval was, zou Brabant inmiddels vast en zeker al een tropisch klimaat hebben!

Ziek voedselsysteem

Megastallen produceren goedkoop vlees, vaak voor de export op de wereldmarkt. Ze dragen op geen enkele manier bij aan een gezond leefklimaat. Niet voor omwonenden, niet voor andere mensen waar ook ter wereld en zeker niet voor de dieren die er hun dagen moeten slijten. Ze houden wel een ziek voedselsysteem in stand, dat oerwouden en zelfs diersoorten vernietigt voor de productie van veevoer. En dat producten als graan en soja, die veel beter en efficiënter gebruikt kunnen worden om mensen te voeden, gebruikt als veevoer. Om deze ontwikkeling te keren moeten we geen nieuwe megastallen bouwen maar overschakelen op andere, kleinschaligere en duurzame vormen van veehouderij.

Gezond leefklimaat voor alle Nederlanders

Inmiddels heeft het college van B&W van Meierijstad laten weten een vergunning voor de omstreden megastal te willen geven. De gemeenteraad moet hier nu op 13 juli een besluit over nemen. De beslissing om wel of geen nieuwe megastallen te bouwen hoort echter niet thuis bij gemeenteraden. Hun middelen en bevoegdheden om door hun eigen inwoners ongewenste ontwikkelingen tegen te houden, zijn veel te beperkt. Daarom moet de landelijke overheid grenzen stellen aan de veehouderij en aan de maximale omvang van stallen. Dat is niet alleen nodig om te voldoen aan internationale verplichtingen, zoals het klimaatakkoord van Parijs of de Europese milieuwetgeving, maar ook om een gezond leefklimaat te creëren voor alle inwoners van Nederland. En zeker ook om gemeenteraden niet op te zadelen met dilemma’s waar zij niet voor in het leven geroepen zijn.

Geert Laugs - Directeur Compassion in World Farming Nederland