Om de ernstig bedreigde paling van uitsterven te redden moeten we stoppen met alle palingvisserij, inclusief palingkwekerijen. Dat stellen internationale viswetenschappers. Ook de meerderheid van de Nederlanders wil een stop op de palingvangst, blijkt uit opinieonderzoek. Wij voeren campagne om dit bijzondere dier te redden.

Zo vroegen we onder andere op treinstation Utrecht Centraal aandacht voor de paling. Bekijk hieronder het videoverslag.

Noodklok voor de paling

Het gaat heel erg slecht met de Europese paling. Er is nog maar ongeveer 3% over van het aantal dieren dat er in de jaren 70 zwom. Jaar op jaar adviseren de wetenschappers van de International Council for the Exploration of the Seas (ICES) de menselijke impact op de palingstand zoveel mogelijk te beperken, omdat het dramatisch slecht gaat met het dier. In hun laatste rapport luidden ze de noodklok: alle palingvisserij, inclusief die op glasalen (jonge palingen) moet gestopt worden¹.

Nederland buit bedreigde diersoort uit

Nederland is de grootste palingvisser én ‘palingkweker’ van de wereld. Omdat palingen zich in gevangenschap niet voortplanten worden jaarlijks miljoenen piepjonge palingen (glasalen) op zee gevangen, waarna ze in ‘kwekerijen’ vetgemest en gedood worden. Dat komt bovenop de honderdduizenden volwassen dieren die gevangen worden uit onder andere het IJsselmeer.

Dat er in Nederland massaal jacht wordt gemaakt op een ernstig bedreigde diersoort is een absurde situatie. De Nederlandse palingsector promoot zichzelf bovendien graag met termen als ‘duurzaam’², maar er is niets duurzaams aan het vangen, opproppen en doden van een beschermde diersoort.

Maatregelen voor behoud paling werken niet

Naast de visserij zijn er meer redenen waarom het zeer slecht gaat met de paling. Denk aan vervuiling, klimaatverandering en hindernissen als stuwen, dijken en gemalen. Om de paling te redden zijn Europese landen sinds 2007 verplicht een aalbeheerplan te maken en daarover te rapporteren³. Uit ICES onderzoek blijkt echter dat deze maatregelen geen verbetering hebben gebracht voor de paling⁴.

Als onderdeel van het Nederlandse aalbeheerplan subsidieert de overheid onder andere de uitzetting van op zee gevangen glasaaltjes in rivieren. Maar het succes hiervan is nooit aangetoond en de schade van de vangst wel. Stoppen dus, zegt ICES¹.

Het bijzondere leven van de paling

De Europese paling is een zeer bijzondere vis die in zoetwater in heel Europa voorkomt. Zijn levenscyclus is uitzonderlijk. Het dier zwemt duizenden kilometers om zich voort te planten in de Sargasso Zee, aan de westzijde van de Atlantische Oceaan. Althans dat denken we; niemand heeft de paring in het wild ooit waargenomen.

Na de voortplanting sterven de volwassenen en worden de larven met de stromingen meegenomen naar Europa. Daar ontwikkelen ze zich in zoetwater tot glasalen en vervolgens tot palingen om vele jaren later weer naar de Sargasso Zee te vertrekken voor de voortplanting.

Dierenleed bij vangst, kweek en slacht

Bij de vangst van glasaaltjes sterven velen door verdrukking in de netten of aan boord. Veel anderen raken gewond: hun huid en hun karakteristieke slijmlaag raken beschadigd en de dieren ervaren veel stress. Vervolgens worden ze in tanks bewaard en getransporteerd van onder andere Groot-Brittannië en Frankrijk naar Nederland. De experts van de Europese Voedselveiligheidsautoriteit (EFSA) spreken van “zeer significant slecht welzijn” tijdens het transport en pleiten voor verbetering⁵.

Palingen zijn van nature rustige dieren die graag alleen zijn, zich veel verschuilen dicht bij de bodem en vooral ’s nachts actief zijn. Dan jagen ze op onder andere kleine visjes, insectenlarven, weekdieren en kreeftjes. In het wild leggen ze wel duizenden kilometers af. Maar in de kwekerijen worden de dieren met duizenden op elkaar gepropt in kale betonnen bakken. Er is geen enkele mogelijkheid voor hun natuurlijke behoefte om te schuilen en te jagen en de dieren vertonen afwijkend, verstoord gedrag.

Er is maar weinig onderzoek gedaan naar het welzijn van de miljoenen kweekpalingen en kwekers hoeven geen meldingen te doen over ziektes. Maar duidelijk is dat de dieren lijden aan stress, ziektes en parasieten, agressie onder elkaar en verwondingen en dat er veel dieren voortijdig sterven⁶.

Na enkele jaren in de betonnen bak te hebben geleefd worden de dieren geslacht. In het wild kan een paling makkelijk 20 jaar worden, maar in de kwekerijen wordt het dier niet ouder dan 3 jaar.

Sinds juli 2018 moeten palingen in Nederland – als enige vissoort – verdoofd worden voor de slacht. Dat gebeurt met een elektrische stroom. Voorheen werden de dieren in een zoutbad, soms vermengd met ijs, gegooid. Dat brandt hun slijmlaag en huid weg en heeft extreem lijden tot wel 25 minuten tot gevolg, waarna de dieren bij bewustzijn worden opengesneden. Dit is inmiddels verboden voor Nederlandse kwekers en vissers, maar controles zijn beperkt en het is onduidelijk of met name bij de wildvangst verdoving wordt toegepast. Bovendien mogen amateurvissers deze wrede methode nog altijd toepassen.

Kom in actie voor de paling

Het is 1 voor 12 voor de paling. Als er nu geen échte actie komt, verdwijnt dit bijzondere dier mogelijk voorgoed. Momenteel wordt er onderhandeld in Europa over nieuwe maatregelen om de soort te redden. Hoewel de wetenschap helder stelt dat het noodzakelijk is om de visserij geheel te stoppen, heeft Nederland al laten weten hier niet naar te willen luisteren en tegen een stop te zijn. Dit is zeer onverantwoord.

Met lobby en publieke acties voeren wij daarom samen met onze supporters de druk steeds verder op in Brussel en in Nederland.

Jij kunt de paling helpen door nu de petitie te tekenen voor een stop op de palingvisserij.

Meer weten?

Samen met onze supporters voeren wij internationaal campagne voor beter vissenwelzijn onder de titel Oog voor vis. Niet alleen voor palingen, maar voor alle vissen die geconsumeerd worden. We pleiten voor veel betere leefomstandigheden voor vissen in kwekerijen, verbod op onverdoofde slacht, invoering van specifieke welzijnsregels voor vissen en een sterke afname van consumptie, vangst en kweek van vissen. Lees hier alles over onze campagne.

Referenties

¹

European eel (Anguilla anguilla) throughout its natural range, ICES, 3 november 2022 https://ices-library.figshare.com/articles/report/European_eel_Anguilla_anguilla_throughout_its_natural_range/19772374

² Stichting DUPAN: Duurzame Palingsector Nederland http://www.dupan.nl

³ EU aalverordening (EC 1100/2007) https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/?uri=celex%3A32007R1100 De verordening verplicht de Europese lidstaten om een eigen nationaal aalbeheerplan te implementeren.

⁴ EU request for technical evaluation of the Eel Management Plan progress reports, 2022, https://ices-library.figshare.com/articles/report/Request_for_technical_evaluation_of_the_Eel_Management_Plan_progress_reports/19902958

⁵ EFSA (2008): Animal welfare aspects of husbandry systems for farmed fish - European eel. Scientific Opinion of the Panel on Animal Health and Welfare. In EFSA Journal (809). http://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/809.htm

⁶ Kweekvissen in Nederland: vee-industrie onderwater, rapport CIWF www.ciwf.nl/kweekvisrapport