Een beeld zo natuurlijk, maar toch zo zeldzaam: een kalfje drinkt bij haar moeder in de wei. Toen wij op bezoek waren bij biologisch-dynamische koeienboer Durk Oosterhof werden we er even stil van. Maar voor Durk is het de normaalste zaak van de wereld. Hij geeft zijn dieren een zo goed en natuurlijk mogelijk leven. En ja, daar hoort moedermelk ook bij. “Niet alleen zijn de kalfjes dicht bij hun moeder, ze hebben ook sociale interactie met de hele kudde en leren van elkaar,” legt Durk uit.

Een boerenbedrijf, maar dan wel anders

Durk komt uit een boerengezin en wilde het familiebedrijf overnemen, maar dan wel op zijn manier. “Je hoeft geen profeet te zijn om te zien dat het ’gangbare’ landbouwsysteem niet volhoudbaar is. Ik wilde boer worden, maar dan wel helemaal anders.”

Durk heeft veel respect voor zijn dieren en voor de natuur. Koeien horen buiten te kunnen grazen, omdat dat onderdeel is van hun natuurlijke gedrag. Daarom laat Durk de dieren zo veel en zo lang mogelijk in de wei. Pas als het gras op is of als het grasland te nat wordt, worden de koeien binnen gehouden.

Goede biodiversiteit en een gezonde bodem zijn belangrijk.“Je kunt niet oneindig doorgaan met het uitputten van de bodem en het gebruik van kunstmest en pesticiden.” De koeien van Durk mogen, in tegenstelling tot de meeste koeien in Nederland, hun hoornen houden.

Kalfje bij de koe

Durk produceerde al onder het biologisch keurmerk, toen hij twintig jaar geleden besloot om nog een stapje verder te gaan. Hij scheidde de kalfjes niet meer direct van hun moeder, maar liet hen een tijdlang bij haar. De vrouwelijke kalfjes blijven zo’n drie maanden bij hun moeder, de stiertjes minimaal zesendertig dagen.

Dit is bijzonder, want vrijwel alle kalfjes in de melkindustrie worden direct na de geboorte bij hun moeder weggehaald. Dat is schadelijk voor het welzijn van koe en kalf.

Durk: “Door de kalfjes bij de moeder te laten, ontwikkelen ze zich beter, zowel lichamelijk als sociaal. Het draagt bij aan veel beter welzijn van de koe en het kalf. Bovendien heeft het een positief effect op de kudde: de dieren leren van elkaar en hoe ze moeten functioneren op de boerderij.”

In moedermelk zitten belangrijke voedingsstoffen die de weerstand van het kalfje opbouwen. Antibiotica is bij Durk al jaren zo goed als niet meer nodig.

Uiteindelijk moeten de kalfjes leren niet meer bij de moeder te drinken. Dat gaat stap voor stap en die verandering kan leiden tot stress, zij het niet lang. Durk: “Je weegt de stress van een paar dagen die deze overgang kost af tegen de voordelen van het kunnen zogen, het deelnemen aan de kudde en voor de moeder het kunnen uitvoeren van het maternale gedrag. Ik denk dat de voordelen ruimschoots opwegen tegen het hebben van die paar dagen stress.”

Kalferliefde

Durks melk is populair: “Mensen vinden het lekker en komen soms van best ver naar mijn melktap.” Een deel van zijn melk wordt verkocht onder het biologisch-dynamische merk Zuiver Zuivel. Een ander deel gaat naar zuivelmerk Kalverliefde, dat eist dat vrouwelijke kalfjes zo’n drie maanden en stiertjes ruim een maand bij de moeder drinken. Melk en yoghurt van Kalverliefde vind je bij Albert Heijn, Plus en Jumbo.

De meeste kalfjes mogen niet bij hun moeder

Veel mensen staan er niet bij stil, maar om melk te produceren moet een koe steeds opnieuw een kalfje krijgen. Die melk gaat in de vee-industrie vervolgens niet naar het kleintje, maar naar de mensen. Het kalfje wordt gevoed met kunstmelk. Dat is goedkoper.

De kalfjes zijn een ‘restproduct’ van de melkproductie. Sommige vrouwelijke kalfjes mogen opgroeien tot melkkoeien, anderen gaan met de stiertjes naar een kalverhouderij als ze nog maar een paar weken oud zijn. Hier leven de dieren zes maanden in kale hokken, voordat ze worden geslacht voor hun vlees. De jonge dieren hebben grote behoefte om te liggen op stro, maar ze staan op harde roostervloeren. Door een ongezond dieet, gebrek aan moedermelk en de onhygiënische omstandigheden worden veel kalfjes ziek.

Ook Durks stiertjes gaan naar een kalverhouderij, het bedrijf Farmfields in Wekerom, dat op een diervriendelijkere manier de dieren houdt en waar de kalfjes de wei in kunnen.

Veel minder dieren en alle dieren buiten

Het bedrijf van Durk Oosterhof is een goed voorbeeld van hoe de veehouderij van de toekomst eruit kan zien. Wij voeren nationaal en internationaal campagne voor een gezonde toekomst met een duurzaam voedselsysteem, zonder massale industriële veehouderij. Hierbij wordt veel meer plantaardig gegeten en is er ruimte voor een veel kleinere, diervriendelijkere veehouderij in harmonie met de natuur.

Lees meer over onze campagne in Nederland, getiteld ‘Veel minder dieren en alle dieren buiten’, en onze internationale campagne End.it .