Opnieuw zijn deze week tienduizenden kippen in een kippenbedrijf het slachtoffer van vogelgriep geworden. Miljoenen andere kippen komen niet meer buiten vanwege de landelijke ophokplicht die weer is ingesteld. Om het dodelijke virus aan te pakken moeten we niet alleen de kippen, kalkoenen en eenden in de veehouderij vaccineren, maar moet de vee-industrie op de schop. In Nederland en daarbuiten. Dat laat ons nieuwste rapport (Engelstalig) zien.
Onvoorstelbaar veel slachtoffers
Het virus dat vroeger slechts een deel van het jaar rondwaarde, is nu continu aanwezig en eist onvoorstelbaar veel slachtoffers: sinds 2021 zijn wereldwijd ongeveer een half miljard vogels in de veehouderij gestorven of gedood als gevolg van vogelgriep. Naar schatting zijn ook miljoenen wilde vogels bezweken. Ook zoogdieren zijn inmiddels het slachtoffer. Het virus heeft zelfs de Zuidpool bereikt waar nu pinguïns en zeehonden sterven.
Broeinest van ziektes
Vroeger veroorzaakte het vogelgriepvirus dat onder wilde vogels circuleerde maar weinig slachtoffers; de dieren konden er goed tegen. Maar in de pluimvee-industrie zijn nieuwe dodelijke varianten ontstaan die de wilde dieren fataal worden. Van de 39 gevallen tussen 1959 en 2015 waarbij een relatief ongevaarlijk vogelgriepvirus muteerde in een dodelijke variant, gebeurde dat 37 keer in de pluimvee-industrie en het vaakst in grote kippenbedrijven in Europa.1
De dichte, overvolle stallen en kooien van de pluimvee-industrie zijn een broeinest voor ziektes. Heel veel dieren zitten onder zeer onhygiënische omstandigheden dicht bij elkaar zonder frisse lucht. Door hun vaak zeer snelle groei en slechte leefomstandigheden zijn ze zwak. Ziekteverwekkers kunnen zich heel makkelijk verspreiden én muteren in nieuwe varianten, die dodelijk zijn en/of voor andere diersoorten gevaarlijk zijn.
Actieplan tegen vogelgriep
Het is daarom heel erg belangrijk dat er veel minder dieren gehouden worden en onder betere omstandigheden. Met ons rapport roepen wij overheden op tot onmiddellijke actie.
Gebaseerd op de laatste wetenschappelijke inzichten stellen wij een actieplan met drie punten voor:
- Massale vaccinatie van kippen en andere vogels in de veehouderij om de verspreiding van het virus te vertragen. Er zijn inmiddels goedwerkende vaccins verkrijgbaar.
- Pluimvee-industrie moet kleiner en gezonder: er moeten veel minder dieren worden gehouden en de dieren moeten meer ruimte krijgen. Ook moet er gebruik gemaakt worden van robuustere kippenrassen (geen snelgroeiende plofkippen) en moeten pluimveebedrijven verder uit elkaar staan om snelle verspreiding van het virus tegen te gaan.
- Varkenshouderij moet op de schop: ook varkens zijn gevoelig voor het vogelgriepvirus. De overvolle varkensstallen vormen bovendien een gevaarlijk broeinest voor nieuwe ‘mixvormen’ van het virus die ook voor mensen en andere dieren risicovol kunnen zijn. Denk aan de Mexicaanse griep, ook een variant van het virus dat bij varkens is ontstaan en duizenden mensen wereldwijd het leven kostte. Varkens moeten daarom meer ruimte krijgen en een gezondere leefomgeving. En er moeten veel minder varkens gehouden worden.
Risico op pandemie
De vogelgriep heeft zich inmiddels ook verspreid onder zoogdieren, waaronder otters, vossen, dolfijnen, zeeleeuwen, nertsen, honden en katten. Bovendien blijkt de ziekte zich van de ene nerts naar de andere te kunnen verspreiden. Dit maakt de ziekte veel gevaarlijker. Als het virus zich zo ontwikkelt dat het ook tussen mensen overdraagbaar is, zou een gevaarlijke pandemie op de loer kunnen liggen. Dit is al eens gebeurd: zo stierven rond 1920 tussen de twintig en vijftig miljoen mensen aan de Spaanse Griep, een eerdere variant van het vogelgriepvirus.2
Kom in actie voor een gezonde veehouderij
Wij strijden wereldwijd voor een duurzaam voedselsysteem met een veel kleinere en diervriendelijkere veehouderij. Voor de dieren, de natuur en voor ons allemaal is het noodzakelijk dat er een einde komt aan de huidige industriële veehouderij. Jij kunt helpen door onze internationale petitie END.IT voor een diervriendelijkere, gezonde toekomst te ondertekenen.
1 Frontiers: 'Geographical and Historical Patterns in the Emergences of Novel Highly Pathogenic Avian Influenza (HPAI) H5 and H7 Viruses in Poultry'
2 https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/spaanse-griep-die-tientallen-miljoenen-mensen-het-leven-kostte-lijkt-rechtstreeks-van-vogel-op-mens-te-zijn-overgesprongen~b1de3bad/