Jaarlijks worden er wereldwijd tussen 1,1 en 2,2 biljoen (dat is 1000 miljard) vissen uit het wild gevangen en gedood. Dat blijkt uit een nieuwe studie waarin voor het eerst alle individuele voor consumptie gevangen vissen zijn geteld. Statistieken gaan namelijk altijd in tonnen vis, niet in het aantal vissen. Maar natuurlijk zijn vissen individuen en net zoals bij kippen en varkens zouden slachtcijfers voor vissen ook per dier moeten worden bijgehouden. De aantallen dieren blijken duizelingwekkend groot.

De studie is gepubliceerd in het internationale wetenschappelijke tijdschrift Animal Welfare en geschreven door onze Britse CIWF-collega Phil Brooke en door hoofdauteur Alison Mood van Fishcount. Op basis van vangstcijfers van 2000-2019 van FAO berekenden ze het aantal individuen van honderden vissoorten die worden gevangen. De vangst gaat doorgaans gepaard met ernstig dierenleed: dieren worden in netten door het water getrokken, raken gewond en sterven veelal een langzame pijnlijke dood door verstikking of worden bij vol bewustzijn opengesneden.

440 vissen sterven voor 1 zalm uit een kwekerij

Uit het onderzoek blijkt bovendien dat wilde vissen maar liefst 87,5% beslaan van alle gewervelde dieren die gedood worden voor voedsel of diervoer (berekend naar de vangstcijfers van de FAO in 2019). De helft van de vissen, tussen 490-1100 miljard vooral kleinere vissen, wordt vermalen tot visolie en vismeel dat voor het grootste deel (73% respectievelijk 70%) gebruikt wordt als voer in viskwekerijen.

Voor één zalm uit een kwekerij zijn maar liefst 440 wilde vissen gedood. Dit is niet alleen een ramp voor het dierenwelzijn, maar ook een vreselijke verspilling van voedsel: 90% van de vissen die in visvoer verdwijnt is geschikt voor directe consumptie van mensen.

Bovendien is de overbevissing van kleine vissoorten zeer schadelijk voor het ecosysteem: kleine vissen spelen een heel belangrijke rol in het voedselweb, omdat veel andere diersoorten van ze afhankelijk zijn.

Vissen verdienen beter

De studie toont de onvoorstelbaar grote aantallen dieren die jaarlijks gedood worden en het massale dierenleed dat daarmee gepaard gaat.

Phil Brooke van CIWF:

Elke individuele vis - groot of klein - kan net als andere dieren pijn voelen. Zij lijden ernstig tijdens de vangst en worden zonder verdoving gedood. Dit moet dringend worden aangepakt. Bovendien worden vreselijk veel kleine vissen – allemaal individuele dieren met gevoel – gedood om verwerkt te worden tot visolie en vismeel om vissen in kwekerijen te voeden. Dat moet veranderen. Het zou veel efficiënter zijn - en het zou goed zijn voor dieren, mensen en onze planeet - als we meer vissen in de zee zouden laten en het grootste deel van de vissen die nog gevangen worden aan mensen zouden voeren.

Wij pleiten voor het invoeren van regels om vissenwelzijn te beschermen tijdens de vangst, doding, transport en in kwekerijen. Er moeten betere vangstmethodes ontwikkeld worden, waarbij dieren zo min mogelijk geschaad worden. Bovendien moeten vissen verdoofd worden bij de slacht, zoals dat ook verplicht is bij dieren uit de veehouderij.

Daarnaast is een sterke vermindering van de visserij nodig en een einde aan de vangst van vissen om te verwerken tot voer voor vissen in kwekerijen. Het is geheel niet duurzaam om vleesetende vissen, zoals zalm, forel of tonijn, te houden in kwekerijen. De kweek legt een nog grotere druk op de overbeviste zeeën en leidt tot de pijnlijke dood van miljarden individuen.

Vorig jaar publiceerden onze collega’s een studie waarin het aantal vissen werd geteld dat jaarlijks gehouden wordt in kwekerijen: ongeveer 124 miljard. Dat zijn meer dieren dan alle kippen en zoogdieren die jaarlijks in de veehouderij gehouden worden.

Er moet grote verandering komen voor de vissen. Vorig jaar presenteerden we daarom in het Europees Parlement een rapport waarin we laten zien hoe Europa kan overstappen op een duurzame aquacultuur. Hierbij is het belangrijk te stoppen met het kweken van vleesetende vissen en vooral de algenkweek te ontwikkelen.

Meer weten over vissenwelzijn?

Onder de titel Oog voor vis voeren wij nationaal en internationaal actie voor beter welzijn voor vissen en andere waterdieren.