Inschrijven
Kom in actie
Doneren
De kip is een echte scharrelaar. Zij scharrelt van nature zelf haar kostje bij elkaar en rolt graag door het zand om haar verenkleed schoon te houden. Zij legt haar ei bij voorkeur in een nest en ’s nachts gaat zij het liefst met andere kippen op stok.
In de vee-industrie gaat het heel anders. Vleeskuikens in de vee-industrie worden speciaal gefokt om snel te groeien, ze hebben weinig ruimte en kunnen niet naar buiten. Het vleeskuiken is sinds kort bekend onder de naam 'plofkip'.
De natuurlijke behoefte van kippen
Kippen zijn gezelschapsdieren, ze leven het liefst in groepen met een duidelijke hiërarchie ('pik-orde). Ze besteden een groot deel van de dag aan het zoeken naar voedsel. Ze zoeken bescherming tegen vijanden door dicht bij bomen, struiken en andere planten te blijven. Voor kippen is het heel belangrijk dat ze een nest kunnen bouwen om hun ei in te leggen. In de natuur zijn ze vaak uren bezig met het zoeken naar een geschikte plek.
Aantal kippen op de wereld
Er zijn meer kippen op de wereld dan elke andere vogel. Wereldwijd worden er per jaar vijftig miljard kippen gefokt, voor zowel hun eieren als hun vlees. Ongeveer 43 miljard van deze kippen zijn vleeskuikens, zij worden gefokt, vetgemest en geslacht voor hun vlees. In Nederland leven ongeveer 45 miljoen vleeskuikens. Wereldwijd wordt zeventig procent van de vleeskuikens gehouden in de intensieve veehouderij.
De kip staat op 'ontploffen'
Dat een vleeskuiken ook wel 'plofkip' wordt genoemd is niet zo gek. Deze 'kip' is in werkelijkheid een kuiken dat niet eens volwassen is geworden. In zes weken tijd worden de jonge kuikentjes vetgemest totdat ze ongeveer twee kilo wegen. Van nature doen kuikens er twee keer zo lang over om zo zwaar te worden. Dat kuikens gedwongen worden zo snel te groeien is erg ongezond.
Kreupel
Vleeskuikens groeien zó snel dat hun poten na een tijdje het gewicht van hun eigen lijf niet meer goed kunnen dragen. De gevolgen zijn duidelijk te zien. Vleeskuikens zijn vaak kreupel. In vergelijking met andere kippen zijn ze nauwelijks actief. Ze zitten of liggen vaak en wanneer ze proberen te lopen hebben ze daar grote moeite mee. Vaak lukt het niet overeind te komen of het evenwicht te bewaren zonder de vleugels te gebruiken.
Hartfalen
Ook het hart kan de snelle groei moeilijk bijbenen. Als gevolg van de hevige hartinspanningen komt bij veel kuikens vocht in de buikholte, waardoor het dier sneller moet gaan ademen en de longen verstopt raken. Ook komt het voor dat het hart er plotseling mee ophoudt: ogenschijnlijk gezonde kuikens beginnen opeens met hun vleugels te flapperen, verliezen het evenwicht, vallen neer en sterven, meestal binnen één minuut. Zo’n vijf procent gaat dood voordat ze de leeftijd van zes weken bereikt hebben.
Vleeskuikens in de vee-industrie worden binnen zes weken vetgemest. Ze zakken vaak door de poten omdat ze hun eigen gewicht niet kunnen dragen.
Overvolle stallen
Vleeskuikens leven meestal in een grote stal, waarin soms wel 50.000 dieren leven. In het begin hebben ze veel ruimte, maar al snel groeit de stal helemaal vol. Volgens de Europese wetgeving mag er 38 kilo kip op één vierkante meter leven. Dat betekent dat er maar liefst 19 volwassen kippen op één vierkante meter leven. Onder extra voorwaarden mogen er zelfs nog meer kippen per vierkante meter gehouden worden.
Slechte omstandigheden in de stallen
Vleeskuikens zitten de hele dag in hun eigen uitwerpselen. In zo'n stal stinkt het dan ook vreselijk. Het strooisel in deze schuren wordt snel smerig en nat door de ammoniak die vrijkomt uit de uitwerpselen van de vleeskuikens. Het strooisel wordt in de zes weken dat de vleeskuikens leven meestal niet verschoond. Dit veroorzaakt borstblaren, voetzweren en brandwonden aan de hakken van de vogels. De stallen zijn geheel afgesloten, waardoor de vleeskuikens gedurende hun hele leven geen daglicht zien. De ammoniaklucht kan de ogen van de vleeskuikens beschadigen en ademhalingsproblemen veroorzaken. Het kan erg warm worden in deze stallen, vooral in de zomer. Als het ventilatie systeem niet goed werkt, kunnen duizenden dieren doodgaan door de warmte.
Film: Het leven van een vleeskuiken in de vee-industrie
Selectief fokken
De gevolgen van selectief fokken zijn zeer extreem. De meeste vleeskuikens sterven nog voor de leeftijd waarop ze seksueel rijp zijn. Maar ouderdieren mogen blijven leven als ze seksueel rijp zijn. Ouderdieren zijn de kippen die speciaal gehouden worden om de kuikens te verkrijgen die uiteindelijk vetgemest worden en in de supermarkt belanden. Ouderdieren krijgen structureel te weinig voedsel, om te voorkomen dat ze te zwaar worden. Dit heeft chronische honger, stress en frustratie als gevolg.
Jaarlijks gaan twintig miljoen vleeskuikens al dood voordat ze het slachthuis bereiken.
Vangen, transport en slachten
Na zes weken worden de kuikens machinaal of met de hand gevangen. Als ze met de hand gevangen worden, dan vangen een paar man in één nacht op hardhandige wijze tienduizenden vleeskuikens. Bij het vangen worden meerdere vleeskuikens in één keer vastgepakt, waardoor ze vaak hun poten breken. De vleeskuikens worden in overvolle kratten gestopt en afgevoerd naar het slachthuis. Lange tijd voordat ze naar het slachthuis gaan krijgen ze geen eten meer.
Voordat de kippen ondersteboven aan beugels worden gehangen voor de slacht, worden ze vaak op hardhandige wijze gevangen.
In moderne geautomatiseerde slachthuizen met hun hoge productie, is het bovendien bijna onmogelijk om hoge welzijnsnormen te hanteren. In het slachthuis worden de vleeskuikens ondersteboven opgehangen aan de poten terwijl ze bij bewustzijn zijn. Dit is pijnlijk, vooral omdat veel vleeskuikens al pijnlijke poten hebben. Voordat de keel wordt doorgesneden worden ze verdoofd. Om ze te verdoven worden de vleeskuikens, met het hoofd naar beneden, gedompeld in een bak met water dat op stroom staat. Bij deze methode gaat vaak wat mis: het dier trekt uit angst zijn kop omhoog en raakt daardoor het water niet. Dit betekent dat de keel van de vleeskuiken wordt doorgesneden bij volle bewustzijn. Vanwege de welzijnsproblemen wordt de waterbadverdoving ook wel vervangen door verdoving met gas. Ook die methode is niet zonder welzijnsproblemen.
Het goede alternatief: biologische systemen
In de biologische systemen hebben de vleeskuikens toegang tot vier vierkante meter vrije uitloop naar buiten. Binnen zijn de stallen zo ingericht dat de dieren zich op een zo natuurlijk mogelijke manier kunnen gedragen. Er leven maximaal tien vleeskuikens op één vierkante meter. Bovendien is er voldoende daglicht, natuurlijke ventilatie en een gedeelte van het vloeroppervlak is dicht. Er zijn schone en droge ligruimtes, die voldoende zijn ingestrooid met strooisel van natuurlijk materiaal. De vleeskuikens krijgen biologisch voer en preventief gebruik van reguliere geneesmiddelen en antibiotica is niet toegestaan. De vleeskuikens krijgen meer tijd om te groeien, minimaal 81 dagen. Vlees van biologisch gehouden kippen herken je aan het EKO-keurmerk en het Europees biologisch keurmerk. Lees meer over hoe je diervriendelijkere producten kan herkennen.
Meer weten of lezen?
Wij bevelen de volgende rapporten aan:
