Blog: Annemarie Brijder 10 juli 2023

Het zomerconcert van Jan Smit deze week in Harderwijk wordt opgeleukt met 5000 gratis broodjes bedreigde diersoort: broodjes paling. Terwijl de wetenschap alarm slaat en adviseert alle palingvisserij te stoppen om de paling van uitsterven te redden, promoot Harderwijk Live doodleuk de consumptie van het dier. Onvoorstelbaar, je zou het met broodjes panda moeten proberen.

Het gaat heel erg slecht met de paling. Er is nog geen 3% over van het aantal dieren dat er in de jaren 70 zwom. Het wetenschappelijk advies van het International Council for the Exploration of the Seas (ICES) is duidelijk: alle menselijke impact moet naar nul, onder andere door een stop op alle palingvisserij ¹.

Toch gaat de vangst gewoon door. Europese en nationale beheersmaatregelen gaan niet ver genoeg en bieden onvoldoende resultaat. Nederland is de grootste palingvisser en ‘palingkweker’ van Europa. Naast de vangst van honderdduizenden volwassen dieren uit onder andere het IJsselmeer, is Nederland ook verantwoordelijk voor jaarlijks miljoenen glasalen (jonge palingen) die op zee worden gevangen om in bedrijven te worden vetgemest en gedood. Dat leidt tot ernstige dierenwelzijnsproblemen in de overvolle ‘kwekerijen’.

Herstel paling of palingsound?

Een onhoudbare situatie. Dat weet de palingsector ook en zij probeert via stichting DUPAN en het ESF (Eel Stewardship Fonds), een label voor palingbedrijven van de sector zelf, goede sier te maken door zich in te zetten voor palingherstel.

Toch sponsoren DUPAN en het ESF nu beide schaamteloos het evenement in Harderwijk. Hoe draagt het gratis uitdelen van broodjes paling bij aan het herstel van de palingpopulatie? Gaat het hier om het herstel van de paling of van de palingsound?

Nederlanders willen paling redden

Nog altijd weten heel veel mensen niet dat de paling met uitsterven bedreigd wordt. Maar eenmaal geïnformeerd, blijkt dat de meeste Nederlanders een stop op de palingvisserij steunen en bereid zijn geen paling te eten om het dier te redden ².

Aristoteles en Freud beten hun tanden (niet letterlijk) al stuk op dit mysterieuze dier. En ook vandaag staan wetenschappers versteld van het vernuft van de paling, een solitair dier dat duizenden kilometers zwemt naar zijn geboorteplaats omdat het enkel daar wil paren. We moeten dit fascinerende dier behouden voor toekomstige generaties.

De organisatie van het Jan Smit concert noemt Harderwijk ‘paling hoofdstad van Nederland’. Als ‘hoofdstad’ zou Harderwijk er beter aan doen zich in te zetten voor het redden van deze diersoort dan bij te dragen aan de verdere teloorgang van dit dier.

Annemarie Brijder, bioloog en campagneleider vissenwelzijn